Natalia Kacprzak


978

words

23

wordlists

government system - system rządów in accordance with - zgodnie z constitutional monarchy - monarchia konstytucyjna federal union - republika federalna, republika federacyjna semi-presidential system - system semiprezydencki people's republic - republika ludowa referendum - referendum sovereign - suweren devoted to - poświęcone (czemuś) legislate - tworzyć ustawy amend - poprawiać, nowelizować governed - rządzony powers - uprawnienia settle conflicts of competence - rozstrzyga spory kompetencyjne aims - cele constitutional complaint - skarga konstytucyjna adjudicate upon - orzekać ws. (czegoś), wydawać rozstrzygnięcie ws. (czegoś) accountability - odpowiedzialność indictment - akt oskarżenia composition of - skład (czegoś) conflict of jurisdiction - konflikt jurysdykcji discrection - dyskrecjonalność, swoboda decyzji summit - szczyt vote of confidence - wotum zaufania adjudication - wyrok, orzeczenie vote of no confidence - wotum nieufności prior - poprzedni vested in somebody - przysługujący komuś public inspection - publiczny wgląd common good - dobro wspólne issue regulation - wydawać rozporządzenie foreign affairs - sprawy zagraniczne renounce - wypowiadać renunciation - zrzeczenie się confer - nadawać power of pardon - prawo łaski particular matters - sprawy szczególne convene - zwoływać official acts - akty urzędowe resolution - uchwała, rezolucja statutory number of members - ustawowa liczba członków Establishment Clause - Poprawka co do rozdziału państwa i Kościoła seizure - konfiskata, zajęcie warrant - nakaz sądowy, rękojmia, poręka codified - skodyfikowane come into force - wejść w życie authorize - upoważniać authorized - upoważniony eligible - spełniający warunki, uprawniony ballot - głosowanie constituency - okręg wyborczy nevertheless - niemniej jednak unitary state - państwo unitarne, jednolite within - w obrębie, w ramach scope of - zakres (czegoś) regarding - w zakresie The provision of article ... shall apply as appropriate. - Postanowienia art. ... znajdują odpowiednie zastosowanie. continental legal system - kontynentalny system prawny National Broadcasting Council - KRRiT supervisory agency - urząd kontroli, nadzoru contradict - przeczyć official journal of laws - dziennik urzędowy assent - akceptacja, zgoda, przyzwolenie, wyrażać zgodę (na coś), akceptować (coś), sankcjonować (dokument), zatwierdzać (np. ustawę) council of the municipiality - rada gminy poviat - powiat sejmik of the voivodeship - sejmik województwa elections for the Sejm - wybory do Sejmu term of office - kadencja conform with - dostosowywać się do (czegoś), przestrzegać (czegoś) in accordance to - zgodnie z cast a vote - głosować w wyborach held accountable before - być pociągniętym do odpowiedzialności przed bill - projekt ustawy binding - wiążące conformity - zgodność, przystosowanie, dostosowanie expiry - wygaśnięcie (np. terminu ważności), zakończenie (np. kadencji) moreover - co więcej, prócz tego, ponadto inquiry - dochodzenie, śledztwo legal capacity - zdolność prawna nullify - unieważniać observance - przestrzeganie authority - organ, władza enactment - stanowienie prawa, wprowadzenie w życie prawa entitled to - uprawniony do judiciary - sądownictwo jurisdiction - jurysdykcja, kompetencja lower court - sąd niższej instancji infringement - naruszenie, pogwałcenie (np. wolności) legislation - prawodawstwo legitimacy - legalność, prawowitość rule - zasada principal - zasadniczy, najważniejszy tort - delikt ward - oddział szpitalny, okręg wyborczy amendment - poprawka, nowelizacja, nowela rule of law - rządy prawa investigating committee - komisja śledcza eligible voter - uprawniony wyborca pass bill - uchwalić ustawę election threshold - próg wyborczy plenary sitting - posiedzenie plenarne lower chamber - izba niższa comply with the law - być zgodnym z prawem come into effect - wejść w życie at somebody's discretion - zależnie od czyjegoś uznania, według czyjegoś uznania political system - system polityczny Constitution of the Republic of Poland - Konstytucja RP separation of powers - podział władz legislative branch - władza ustawodawcza executive branch - władza wykonawcza judicial branch - władza sądownicza civil rights - prawa publiczne parliamentary democracy - demokracja parlamentarna universal, equal, direct elections - powszechne, równe, bezpośrednie wybory Deputies - posłowie Senators - senatorowie immunity - immunitet standing committee - komisja stała special committee - komisja nadzwyczajna National Assembly - Zgromadzenie Narodowe Council of Ministers/Cabinet - RM/Gabinet Prime Minister - premier Marshal of the Sejm - Marszałek Sejmu qualified majority - większość kwalifikowana repeat ballot - II tura wyborów Head of State - Głowa Państwa Supreme Commander of the Armed Forces - najwyższy zwierzchnik Sił Zbrojnych direct external threat - bezpośrednie zagrożenie z zewnątrz general mobilisation - powszechna mobilizacja draft proposal - projekt ustawy common courts - sądy powszechne district courts - sądy okręgowe regional courts - sądy rejonowe courts of appeal - sądy apelacyjne military courts - sądy wojskowe provincial courts - wojskowe sądy okręgowe garrison courts - sądy garnizonowe administrative courts - sądy administracyjne Voivodship Administrative Courts - WSA Supreme Administrative Court - NSA Supreme Court - SN National Council of the Judiciary - KRS Constitutional Tribunal - TK Tribunal of State - Trybunał Stanu Commissioner for Citizens' Rights - RPO infringement of constitutional rights - naruszenie przepisów konstytucyjnych Ministry of Justice - Ministerstwo Sprawiedliwości Prosecutor General - Prokurator Generalny Institute of National Remembrance - IPN civic duties - obowiązki obywatelskie legal duties - prawne obowiązki statutory duties - obowiązki ustawowe public duties - publiczne obowiązki call elections - zwoływać wybory hold elections - przeprowadzić wybory run in elections - startować w wyborach acting minister - pełniący obowiązki ministra deputy minister - wiceminister dismiss/impeach minister - odwołać/odwołać (xd) ministra foreign minister - MSZ nominate/appoint minister - mianować/mianować ministra lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
ratify - ratyfikować natural person - osoba fizyczna legal person - osoba prawna air law - prawo lotnicze, prawo ruchu lotniczego international air law - międzynarodowe prawo lotnicze space law - prawo kosmiczne undertake - podjąć się, zobowiązywać się enforcement instruments - środki przymusu legal order - porządek prawny impose - nakładać found on - opierać się, zakładać recipient - adresat, odbiorca primary subject of international law - pierwotny podmiot prawa międzynarodowego Security Council - Rada Bezpieczeństwa (ONZ) sanction - sankcja arms control - kontrola zbrojeń children's rights - prawa dziecka convention - konwencja exile - wygnanie, wygnaniec custom - zwyczaj emigration - emigracja human rights - prawa człowieka immigration - imigracja maritime law - prawo morza maritime transport - transport morski master - kapitan natural resources - zasoby naturalne international commercial arbitration - międzynarodowy arbitraż handlowy international crime - przestępczość międzynarodowa international trade law - międzynarodowe prawo handlowe public international law - prawo międzynarodowe publiczne piracy - piractwo slavery - niewolnictwo treaty - traktat war crimes - zbrodnie wojenne war criminal - zbrodniarz wojenny gross domestic product (GDP) - PKB IMF - International Monetary Fund - Międzynarodowy Fundusz Walutowy North Atlantic Treaty Organisation - NATO Comecon - Council for Mutual Economic Assistance - RWPG Warsaw Pact - Układ Warszawski Visegrad Triangle/Group - Trójkąt/Grupa Wyszehradzka martial law - stan wojenny ASEAN - Association of South-East Asian Nations - Stowarzyszenie Narodów Azji Poł.-Wsch. APEC - Asia Pacific Economic Co-operation - Wspólnota Gosp. Azji i Pacyfiku BIS - Bank for International Settlements - Bank Rozrachunków Międz. Caricom - Carribean Community and Common Market - Karaibska Wspólnota i Wspólny Rynek EFTA - European Free Trade Association - Eur. Stowarzyszenie Wolnego Handlu GATT - General Agreement on Tarifs and Trade - Układ Ogólny ws. Taryf Celnych i Handlu IADB - Inter-American Development Bank - Międzyamerykański Bank Rozwoju ILO - International Labour Organization - Międz. Org. Pracy ISO - International Standardization Organization - Międz. Org. Normalizacyjna ITU - International Telecommunications Union - Międz. Zw. Telekomunikacyjny LAFTA - Latin American Free Trade Association - Stowarzyszenie Wolnego Handlu Ameryki Łacińskiej International Court of Arbitration - Międz. Trybunał Arbitrażowy ICJ - International Court of Justice - MTS NAFTA - North American Free Trade Agreement - Północnoamerykańskie Porozumienie o Wolnym Handlu OAS - Organization of African States - Org. Państw Afrykańskich OECD - Organization for Economic Co-operation and Development - Org. Współpracy Gosp. i Rozwoju OPEC - Organization of the Petroleum Exporting Countries - Org. Krajów Eksportujących Ropę Naftową UN - United Nations - ONZ WCO - World Custom Organization - Światowa Org. Celna WTO - World Trade Organization - Światowa Org. Handlu aviation - lotnictwo bilateral - dwustronny instrument - akt multilateral - wielostronny unilateral - jednostronny (np. deklaracja) psychological sanctions - sankcje socjologiczne (psychologiczne) public condemnation - publiczne potępienie General Assembly - Zgromadzenie Ogólne ONZ retaliatory sanctions - sankcje odwetowe retorsions - retorsje - symetryczna, zgodna z prawem międzynarodowym nieprzyjazna działalność podejmowana przez państwo jako odwet reprisals - represalia – symetryczna działalność odwetowa będąca odpowiedzią na bezprawną działalność drugiego państwa środkami takimi samymi, lecz usprawiedliwionymi w konkretnej sytuacji. organized sanctions - sankcje zorganizowane - wyraźnie przewidziane w umowach międzynarodowych exclusion from the organization - wyłączenie z organizacji mandatory - obowiązkowy peremptory - bezwzględny derogation - odstąpienie customary law - prawo zwyczajowe provision - postanowienie signatories - sygnatariusze good faith - dobra wiara genocide - ludobójstwo World Health Organization - WHO European Court of Human Rights - ETPCz sustainable - nienaruszający równowagi ekologicznej, zrównoważony, długofalowy, trwały (non-)permanent members of the Security Council - członkowie (nie)stali Rady Bezpieczeństwa ONZ act on behalf of somebody - występować w czyimś imieniu, działać w czyimś imieniu open to - otwarte na effected by - dokonane przez carry out obligations - wykonywać zobowiązania admission - dostęp, wstęp, dopuszczenie discharge duties - wykonywać obowiązki take measures - zastosować środki, podjąć działania refrain from - pohamować się od, powstrzymać się przed armed conflict - konflikt zbrojny asylum - azyl embassy - ambasada lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
Treaty on the European Union - TUE sub-divided - podzielony institutional law - prawo instytucjonalne substantive law - prawo materialne primary law - prawo pierwotne secondary law - prawo wtórne, pochodne direct recipients - bezpośredni adresaci (non-)binding legal instruments - (nie)wiążące akty prawne regulation - rozporządzenie directive - dyrektywa decision - decyzja recommendation - zalecenie opinion - opinia unification of the law - ujednolicenie prawa directly applicable - bezpośrednio stosowalny Official Journal of the European Union - Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej harmonization of law - harmonizacja prawa transposition - transpozycja invoke the directive - powołać się na dyrektywę entirety - w całości consecutive - kolejny (z rzędu), następujący (jeden po drugim) therefore - dlatego też; zatem institutional framework - ramy instytucjonalne objective - cel, zamiar, dążenie, założenie descendant - potomek, zstępny custom duty - cło entrust - powierzać, powierzyć raw material - surowiec semi-finished good - półprodukt without prejudice - bez szkody, bez uszczerbku satisfy conditions - spełniać warunki grant right - przyznawać prawo charter - karta Court of Auditors - Trybunał Obrachunkowy Committee of Regions - Komitet Regionów Council of Europe - Rada Europy European Investment Bank - Europejski Bank Inwestycyjny European Council - Rada Europejska Council of European Union - Rada Unii Europejskiej Committee of European Integration - Komitet Integracji Europejskiej MEP - eurodeputowany Court of Justice of the European Union - TSUE adhere to EU law - przestrzegać prawa UE assume the obligations of membership - przyjąć obowiązki członkowskie capacity to cope with competetive pressure - zdolność do sprostania konkurencji pre-accession funds - fundusze przedakcesyjne Association Agreement with the European Communities - Układ o stowarzyszeniu z Unią Europejską Copenhagen Criteria - kryteria kopenhaskie incorporation of the Community acquis - inkorporacja Acquis communautaire (dorobku wspólnotowego) political, economic and monetary union - unia polityczna, gospodarcza i walutowa Treaty of Accession - traktat akcesyjny Economic and Social Committee - Komitet Ekonomiczno-Społeczny European System of Central Banks - Europejski System Banków Centralnych General Council of the European Central Bank - Rada Prezesów EBC European Parliament - PE candidate countries - państwa kandydujące European Referendum - referendum europejskie accession negotiations - negocjacje akcesyjne member states - państwa członkowskie Bologna process - proces boloński pillar - filar CAP - Common Agricultural Policy - Wspólna polityka rolna w UE Euratom - European Atomic Energy Community - Eur. Wspólnota Energii Atomowej EBRD - European Bank for Reconstruction and Development - Eur. Bank Odbudowy i Rozwoju ECB - European Central Bank - EBC EEC - European Economic Community - EWG lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
civil union - związek partnerski domestic partnership - związek partnerski (znowu) surrogacy - surogarcja child abuse - wykorzystywanie dzieci (najczęściej seksualne) stem - pochodzić, wynikać, pojawiać się (np. o problemie) evoke - przywoływać, ewokować, wzbudzać, wywoływać ex officio - z urzędu entrust/suspend/limit parental authority - powierzyć/zawiesić/ograniczyć władzę rodzicielską welfare - dobro, dobrobyt stipulate - określać (prawa, regulacje), zastrzegać (coś w umowie), przewidywać (w kontrakcie) maintenance - utrzymanie, alimenty principle of the child's welfare - zasada dobra dziecka vunerable - bezbronny rely - polegać counsellor - psycholog szkolny principle of the permanence of marriage - zasada trwałości małżeństwa conclude - zawierać (np. umowę) annulment/dissolution of the act of marriage - unieważnienie/rozwiązanie aktu małżeństwa divorce - rozwód ascertain - ustalać, stwierdzić complete and permanent breakdown in the economic, emotional and psychical aspects of the marriage - trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego w sferze gospodarczej, emocjonalnej (duchowej) i fizycznej separation - separacja matrimony - małżeństwo, stan małżeński principle of equality of spouses - zasada równouprawnienia małżonków envisage - przewidywać, wyobrażać sobie maintenance obligation - obowiązek alimentacyjny principle of the secularity of family law - zasada świeckości prawa rodzinnego denomination - wyznanie reservation - zastrzeżenie bachelorhood - stan kawalerski alimony - alimenty marital property - majątek małżeński - wspólny settlement conference - ugoda child support - alimenty na dziecko domestic violence - przemoc domowa spousal support - alimenty na współmałżonka premarital agreement - intercyza?, umowa przedmałżeńska (może określać np. prawa jednej ze stron do spadku po drugiej w przypadku śmierci jednego z małżonków, alimenty lub podział majątku) (legal) custody - opieka nad dziećmi (przyznana po rozwodzie rodziców) non-marital property - majątek osobisty visitation - odwiedziny mediation - mediacje defendant - pozwany plaintiff - powód petitioner - powód (osoba występująca o rozwód) come of age - osiągać pełnoletność deprive - pozbawiać (kogoś czegoś) crucial matter - decydująca sprawa foster family - rodzina zastępcza abode - miejsce zamieszkania, miejsce pobytu donor - dawca conceal - ukrywać, skrywać guarantee - gwarantować, zapewniać regardless of - bez względu na, niezależnie od with regard to - jeśli chodzi o; co się tyczy; odnośnie do; względem probation officer - kurator (sądowy) contradict - zaprzeczać, przeczyć to ensure compliance - w celu zapewnienia zgodności found to be at fault - uznany za winnego (rozwodu) motherhood - macierzyństwo guardianship - kuratela, opieka prawna (np. nad dzieckiem) memorandum of mediator - dokument, który mediator wystawi po zakończeniu mediacji lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
provision - regulacja devolvement rights and duties - przekazanie praw i obowiązków pertain to - dotyczyć, odnosić się do deceased - zmarły, denat statutory succession - dziedziczenie ustawowe groups accepting succession - grupy spadkobierców ustawowych responsibility for inheritance debts - odpowiedzialność za długi spadkowe heir - spadkobierca testator - testator basis of inheritance - podstawa dziedziczenia by virtue of law - z mocy prawa legatee - zapisobierca child already conceived - nasciturus declaration of acceptance/rejection of the inheritance - oświadczenie o przyjęciu/odrzuceniu spadku sequence of statutory succession - kolejność dziedziczenia ustawowego take precedence over - mieć pierwszeństwo przed unilateral - jednostronny drawn up - sporządzony na piśmie, sporządzić, sporządzać conscious - zamierzony, świadomy principles of community life - ZWS in the required form - w przepisanej (wymaganej) formie acceptance of inheritance without limitation of the liability for debts - przyjęcie spadku bez ograniczenia odpowiedzialności za długi simple acceptance of inheritance - proste przyjęcie spadku acceptance of inheritance with limited liability for debts - przyjęcie spadku z ograniczoną odpowiedzialnością za długi acceptance of inheritance with the benefit of inventory - przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza assets of the estate - aktywa spadkowe legitim - zachowek co-ownership of the estate - współwłasność spadku inheritance division agreement - umowa o dział spadku in the form of - w formie notarial deed - akt notarialny acquire - nabywać, zdobywać, przyswajać, osiągać opening of the inheritance - otwarcie spadku appointment to inherit - powołanie do dziedziczenia barring - wyjąwszy, o ile codicil - kodycyl, testament uzupełniający sound mind - poczytalność, racjonalność executor - wykonawca venture - przedsięwzięcie, interes accountant - księgowy deem - sądzić, uważać devolve upon somebody - przejść na kogoś (np. o prawach) remain - pozostawać (jakimś, gdzieś) freedom of testation - wolność testowania satisfy a claim - zaspokoić roszczenie descendant - potomek, zstępny estate - posiadłość, majątek, masa spadkowa revoke a will - cofnąć (odwołać?) testament succession - sukcesja estate planning - planowanie spadkowe - polega na rozporządzeniu swoim majątkiem w sposób wyłączający dziedziczenie ustawowe estates and trusts - majątek powierniczy, masa spadkowa pod zarządem powierniczym obliged to make a bequest - obciążony obowiązkiem wykonania zapisu lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
acquisition/cessation of property - nabycie/ustanie własności mortgage - hipoteka collective ownership right to business premises - spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego easements - służebności (perpetual) ususfructus - użytkowanie (wieczyste) collective ownership right to accommodation - spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego ownership/freehold - własność (x2) ownership right to family home in a collective society - prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej mortgage/pledge on rights - hipoteka/zastaw na prawach (in)tangible - (nie)materialny derive - wywodzić się, pochodzić chattel - majątek ruchomy, ruchomości limited property rights - ograniczone prawa rzeczowe exhaustive list - zamknięty katalog socio-economic legal designation - społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa joint ownership - współwłasność within municipal boundaries - w granicach administracyjnych miasta right of possession, use and disposition - uprawnienie do posiadania, korzystania oraz rozporządzania encompass - obejmować derive profit from - osiągać korzyści z, czerpać korzyści z en suite bedroom - sypialnia z przyległą łazienką terrace - taras conveyancer - prawnik sporządzający przeniesienie tytułu własności (używane w państwach Commonwealth'u) vendor - sprzedawca, handlarz surveyor - inspektor (np. budowlany), nadzorca, geodeta estate agent - agent nieruchomości title deed - tytuł własności land registry - wydział ksiąg wieczystych, urząd państwowy nadzorujący handel gruntami Home Information Pack - "pakiet sprzedawcy", zbiór dokumentów dotyczących nieruchomości: świadectwa charakterystyki energetycznej , przeszukania władz lokalnych, dokumentów tytułu własności, gwarancji itp. adjacent to - przyległy do, stykający się, sąsiadujący z, znajdujący się w sąsiedztwie, w pobliżu interfere with - kolidować z toll - opłata (drogowa) give permission - dać pozwolenie, udzielać zezwolenia feasible - wykonalny, możliwy, prawdopodobny possessor - posiadacz lessee - dzierżawca, najemca enjoyment of - korzystanie z incurred expenses - poniesiony koszt mitigate - zmniejszać, ograniczać (np. ryzyko) conveyancing - przeniesienie tytułu własności law of property - prawo własności lease - dzierżawa lien/pledge - zastaw (x2) real estate - nieruchomość premise - lokal assets - majątek, aktywa lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
the judiciary - sądownictwo legislation - ustawodawstwo rule - reguła, norma, władza legal action - droga/postępowanie sądowe law enforcement agency - organy ścigania legal system - system prawa authority - zwierzchnictwo (wynikające z zajmowanej pozycji), upoważnienie na coś govern - rządzić, zarządzać (krajem) charge someone with something - oskarżać kogoś o coś prosecution - oskarżenie, wykonywanie, sprawowanie the accused - oskarżony the defendant - pozwany, oskarżony, podsądny bring a case against somebody - wnieść oskarżenie przeciwko komuś bring an action - wnieść powództwo, roszczenie fine - nałożyć karę pieniężną, dać mandat, karać finansowo plaintiff - powód damages - odszkodowanie compensation - odszkodowanie, rekompensata contract - kontrakt, umowa bench - ława magistrate - "sędzia pokoju", niższej rangi jury - ława przysięgłych prosecutor - prokurator barrister - adwokat/obrońca clerk - urzędnik recorder - sędzia od spraw drobnych solicitor - radca prawny (Wlk. Brytania)F conveyancing - przeniesienie tytułu własności litigation - proces, spór sądowy drafting of documents - sporządzanie dokumentów accuse someone of something - oskarżyć kogoś o coś be liable for something - być prawnie odpowiedzialnym za coś sentence someone to a punishment - skazywać kogoś na karę claim damages for something - domagać się odszkodowania za coś be entitled to a compensation - być uprawnionym do odszkodowania, rekompensaty be guilty of an offence - być winnym wykroczenia fine someone with something - nałożyć na kogoś grzywnę za coś appointed - mianowany, ustanowiony inquiry - dochodzenie, śledztwo binding - obowiązujący enforceable - wykonalny, dający podstawę egzekucji try a criminal - sądzić przestępcę resolve a dispute - rozwiązać spór senior official - wysoki funkcjonariusz established - przyjęty, ugruntowany vary - różnić się, zmieniać się responsive to something - odpowiadający, reagujący na coś commercial law - prawo handlowe referring to something - odwoływanie/powoływanie się na coś, nawiązywanie do czegoś institute - ustanawiać, zakładać, powoływać (np. na stanowisko) proability - prawdopodobieństwo comprise - składać się z czegoś, zawierać appeal - apelacja, odwołanie ensure - gwarantować, upewniać się share - akcja, udział acquire - nabywać, zdobywać tenancy - dzierżawa, najem apprenticeship - praktyka (zawodowa) vocational - zawodowy, branżowy legislature - legislatura, legislatywa, władza ustawodawcza observe - przestrzegać (np. prawa) apply - stosować, zastosować wide-ranging - o szerokim zasięgu substantial - znaczący, ważny, istotny committee - komitet, komisja intending - zamierzanie, planowanie, posiadanie zamiaru (aby coś zrobić) commence - rozpoczynać się disclose - ujawniać facilitate - ułatwiać inconvenience - niedogodność prior - wcześniejszy seek - szukać terminate - kończyć się paralegal - praktykant adwokacki (aplikant?) punished by death - karane śmiercią life sentence - dożywocie serve a sentence - odsiadywać wyrok serve out somebody's sentence - odsiedzieć wyrok lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
fraud - oszustwo apprehension - aresztowanie release on bail - zwolnienie za kaucją conviction - skazanie acquital - uniewinnienie attempt - usiłowanie acquire - nabywać, zdobywać try - rozpatrywać sprawę w sądzie, sądzić criminal forfeiture - przepadek negligence - niedbalstwo criminal liability - odpowiedzialność karna criminal contempt of court - obraza sądu criminal negligence - zaniedbanie karalne criminal record - przeszłość kryminalna, karalność uprzednia felony - zbrodnia misdemeanour - wykroczenie speeding - przekroczenie prędkości assault - napaść money laundering - pranie brudnych pieniędzy battery - pobicie homicide - zabójstwo manslaughter - nieumyślne spowodowanie śmierci jail - areszt parole - zwolnienie warunkowe suspended sentence - wyrok w zawieszeniu bond - formalne zobowiązanie, gwarancja (pisemny dokument) convicted - skazany be remanded in custody - przebywać w areszcie alleged - przypuszczalny, domniemany examination of something - rozpatrywanie czegoś make a claim - zgłaszać roszczenie, rościć pretensję wrongdoing - krzywda, zło, przestępstwo detain - trzymać (w areszcie), zatrzymywać (gdzieś tymczasowo), opóźniać (kogoś), zatrzymywać (kogoś) bind somebody over - zobowiązać kogoś pod rygorem (np. kary, procesu sądowego), zobowiązać kogoś do stawienia się przed sądem term of imprisonment - okres pozbawienia wolności, wymiar kary incarceration - wtrącenie do więzienia, uwięzienie confinement - zamknięcie pursuant - w porozumieniu lub zgodności in lieu - zamiast, w zamian, w miejsce conduct - zachowanie, prowadzenie breach the peace - zakłócać spokój publiczny exact - dokładny, precyzyjny capital punishment - kara śmierci climax - punkt kulminacyjny, moment kulminacyjny broadly - w ogólnych zarysach, szeroko (dotycząc wielu rzeczy lub przedmiotów) comprehensively - wyczerpująco, dokładnie, kompleksowo referee - rozjemca, arbiter cross-examination - krzyżowy ogień pytań counsel - obrońca intervene - interweniować adversarial system - skargowy model procesu inquisitional system - inkwizycyjny model procesu seizure - konfiskata (broni, narkotyków), zajęcie (czyjegoś majątku), schwytanie (zbiega), aresztowanie (przestępcy) impose - nakładać (np. kary) exonerating evidence - dowód odciążający preside - przewodniczyć, nadzorować appellate - apelacyjny appealable - zaskarżalny leave to appeal - wniesienie odwołania/prawo do odwołania? appellant - apelant (osoba wnosząca apelację) appellee - pozwany, oskarżony, (w postępowaniu apelacyjnym) appeal bond - kaucja apelacyjna lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
law of contract - prawo umów? essentials of the contract - zasadnicze punkty umowy consideration - wynagrodzenie, opłata, rozpatrzenie (czegoś) duress - przymus public policy - zasada porządku publicznego breach of contract - niedotrzymanie umowy, naruszenie umowy rescission - odwołanie, unieważnienie, uchylenie injunction - nakaz sądowy, zakaz sądowy, napomnienie term - termin, warunek consultancy agreement - umowa konsultingowa - pozwala dwóm stronom zaangażować się w relacje biznesowe, w których jedna strona pracuje jako zewnętrzny konsultant; może również zawierać umowę o podwykonawstwo distribution agreement - umowa dystrybucyjna - zawierana pomiędzy producentem określonych towarów oraz ich dystrybutorem. W oparciu o nią dystrybutor nabywa towary od producenta, aby następnie sprzedać je dalej franchise agreement - umowa franczyzy loan agreement - umowa kredytu manufacturing license agreement - umowa licencyjna na produkcję - na mocy której podmiot udziela innemu podmiotowi upoważnienia lub licencji na produkcję artykułów w ich imieniu terms and conditions (of sale agreement) - zasady i warunki (umowy sprzedaży) sale agreement - umowa sprzedaży contract of employment - umowa o pracę directors' service agreement - umowa o świadczenie usług dyrektora - umowa o pracę (lub umowa o świadczenie usług) odpowiednia dla dyrektora spółki, z dodanymi klauzulami dyrektorskimi i wszystkimi innymi odpowiednimi dodatkowymi klauzulami shareholders' agreement - umowa wspólników (akcjonariuszy) - zawiera postanowienia dotyczące funkcjonowania spółki i relacji między jej wspólnikami instalment - rata grant - przyznawać shareholder - akcjonariusz, udziałowiec (w firmie) clause - klauzula in a manner - w sposobie quotation - cytat, cytowanie, przytoczenie, wycena limitation of liability - ograniczenie odpowiedzialności force majeure - siła wyższa act of God - siła wyższa entire agreement - "całość umowy" - rodzaj klauzuli, która stwierdza, że strony zawarły wszystkie warunki umowy w umowie i nic innego nie ma zastosowania. governing law and jurisdiction - prawo właściwe - W zakresie nieuregulowanym w Umowie lub zamówieniu będą miały zastosowanie niniejsze Ogólne Warunki [...] arrears - płatne z dołu, z opóźnieniem; zaległości w opłatach, długi interest - odsetki cheque - czek settlement - porozumienie, ugoda (np. sądowa), spłacenie, uregulowanie commencement date - data rozpoczęcia deem - sądzić, uważać, uznać kogoś za lease - najem, dzierżawa lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus
debt - dług barter transaction - transakcja wymienna commodities - towary medium of exchange - środek płatniczy measure of value - miara wartości store of value - środek gromadzenia wartości standard of deferred payment - miara przyszłych (odroczonych) płatności stability - stabilność transferability - wymienialność, przekazywalność, zbywalność durability - wytrzymałość divisibility - podzielność denomination - nominał portability - przenośność recognisability - rozpoznawalność difficult to be counterfeited - trudny do sfałszowania interest - odsetki cheque - czek standing order - zlecenie stałe direct debiting - polecenie zapłaty - polecenie do banku, upoważniające firmę lub organizację do pobierania płatności z konta, gdy nadejdzie ich termin overdraft - debet overdraft agreement - umowa o kredyt w rachunku bieżącym (o debet) loan - pożyczka, kredyt borrower - dłużnik, pożyczający, pożyczkobiorca banker's draft - trata bankowa traveller's cheque - czek podróżniczy ATM - automated teller machine - bankomat cash dispenser - bankomat credit card - karta kredytowa plastic money - karty kredytowe lub bankomatowe safe custody - depozyt safety deposit box - skrytka bankowa discounting bill of exchange - dyskontowanie weksli foreign exchange services - usługi wymiany walut obcych monetary policy - polityka pieniężna issuance of national currency - emisja waluty narodowej banking supervision - nadzór nad bankami development of payment system - rozwój systemu płatności management of official reserves - zarządzanie rezerwami państwowymi services to the State Treasury - usługi dla Skarbu Państwa education and information - edukowanie i informowanie wealth - bogactwo principal - kapitał (kwota zadłużenia) currency - waluta face value - wartość nominalna drawn bill - weksel trasowany hire purchase - sprzedaż ratalna collateral - dodatkowe zabezpieczenie (finansowe), zabezpieczenie pożyczki, hipoteki itd. dla banku notice - wypowiedzenie depositor - deponent, osoba deponująca pieniądze w banku credit worthiness - wypłacalność, zdolność kredytowa purchase - nabywać, kupować watermark - znak wodny liability - odpowiedzialność prawna vault - skarbiec bankowy entrepreneurship - przedsiębiorczość circulation - obieg settlement - porozumienie, ugoda (np. sądowa) settle a bill - uregulować rachunek lend - pożyczać (coś komuś) issue - emisja (np. akcji) deferment - odroczenie (płatności), zawieszenie (wyroku) defer - odraczać (np. wyrok), opóźniać (np. odjazd), wstrzymywać (np. decyzję) withdraw - wycofywać, odwoływać withdrawal - podjęcie, wypłata (np. gotówki z banku) counterfeit - podrabiać, fałszować / falsyfikat, podróbka / podrobiony, sfałszowany counterfeiter - fałszerz deposit - wpłata, depozyt (w banku) / wpłacać (pieniądze do banku), zdeponować, oddać na przechowanie (np. kosztowności do banku) supervisor - nadzorca, nadzorczyni, kierownik, kierowniczka, przełożony, przełożona supervision - kontrola, nadzór (nad czymś), doglądanie (czegoś) supervise - nadzorować (coś), pilnować (kogoś) in the red - być niewypłacalnym, na minusie in the black - być wypłacalnym, na plusie savings account - rachunek oszczędnościowy, konto oszczędnościowe interest bearing - oprocentowany interest rate - oprocentowanie Monetary Policy Council - Rada Polityki Pieniężnej current account - rachunek bieżący instalment - rata capital - kapitał (kwota zadłużenia) barter - handel wymienny retailing - handel detaliczny transparent tax system - przejrzysty system podatkowy pass a law - uchwalić ustawę, ustanowić prawo direct tax - podatek bezpośredni indirect tax - podatek pośredni constitute - stanowić disability allowance - renta inwalidzka amounting to - wynoszący (coś), równający się (czemuś) by general terms - na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) by lump sum - ryczałtem entitled to - być upoważnionym/uprawnionym do czegoś the taxable base - podstawa opodatkowania tax - podatek VAT - Tax on Goods and Services - VAT - podatek od towarów i usług supply - zaopatrzenie, podaż annual turnover - roczny obrót boost - zwiększać, poprawiać revenue - przychód collect tax - pobierać podatek deduct tax - odliczać, potrącać podatek dodge tax - uchylać się od płacenia podatku evaluate tax - określać wysokość podatku exempt tax - zwalniać z podatku levy tax - nakładać podatek pay tax - płacić podatek tax relief - ulga podatkowa tax scale - stawka podatku tax authorities - władze podatkowe tax return - zeznanie, deklaracja podatkowa tax deductible - kwota odliczana od podatku tax liability - zobowiązanie, należność podatkowa tax legislation - ustawodawstwo podatkowe tax chamber - izba skarbowa tax advance - zaliczka na podatek public benefit organisation - organizacja pożytku publicznego charitary organisation - organizacja charytatywna net value - wartość netto income tax - podatek dochodowy progressive tax rate - progresywna stawka podatkowa PIT - Personal Income Tax - PIT CIT - Corporate Income Tax - CIT real estate tax - podatek od nieruchomości inheritance and gifts tax - podatek od spadków i darowizn tax on acts in civil law - podatek od czynności cywilnoprawnych agricultural tax - podatek rolny forestry tax - podatek leśny tax on means of transport - podatek od środków transportowych dog tax - podatek od psa VAT - Value Added Tax - VAT excise duty - akcyza gaming tax - podatek od gier losowych civil partnership - spółka cywilna Civil Code - KC Commercial Companies Code - KSH registered partnership - spółka jawna jointly and severally - solidarnie, łącznie professional partnership - spółka partnerska mutatis mutandis - odpowiednio limited partnership - spółka komandytowa general partner - komplementariusz limited partner - komandytariusz commendam sum - suma komandytowa limited joint-stock partnership - spółka komandytowo-akcyjna limited liability company - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością joint-stock company - spółka akcyjna capital company - spółka kapitałowa shareholder - akcjonariusz, udziałowiec establish - zakładać, tworzyć, ustanawiać, nawiązywać (np. biznes, rząd, kontakty) vis-a-vis - jeśli chodzi o, w związku z board - rada, komisja, zarząd, dyrekcja natural person - osoba fizyczna legal person - osoba prawna liable for - prawnie odpowiedzialny za (coś) notarial deed - akt notarialny sworn translator - tłumacz przysięgły business premises - lokale/pomieszczenia biurowe, siedziba firmy/przedsiębiorstwa, lokal handlowy/użytkowy tax advisor - doradca podatkowy articles of association - umowa/statut spółki share capital - kapitał zakładowy nominal value - wartość nominalna property valuer - rzeczoznawca majątkowy third party - osoba trzecia trade union - związek zawodowy sole trader - jednoosobowa działalność gospodarcza advisory board - komitet doradczy, zespół doradców examination board - komisja egzaminacyjna school board - rada szkoły management board - zarząd (spółki) supervisory board - rada nadzorcza Administrative Procedures Code - KPA Labour Code - KP Penal Code - KK senior partner - główny wspólnik (np. w firmie prawniczej) silent partner - cichy (bierny) wspólnik trade partner - kontrahent, partner handlowy financial enterprise - przedsiębiorstwo finansowe multi-national enterprise - przedsiębiorstwo międzynarodowe public service enterprise - przedsiębiorstwo państwowe? - usługi świadczone przez państwo (np. transport, edukacja) state-owned enterprise - przedsiębiorstwo państwowe natural person run enterprise - przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę fizyczną - jednoosobowa działalność gospodarcza? business activities - działalność gospodarcza commercial activities - działalność handlowa service activities - działalność usługowa trade activities - działalność handlowa economic activities - działalność gospodarcza/zawodowa? acting capital - ??? cash capital - kapitał pieniężny/gotówkowy? seed capital - kapitał startowy initial capital - kapitał zakładowy listed company - firma notowana na giełdzie dividend - dywidenda second hand securities - papiery wartościowe z drugiej ręki primary market - rynek pierwotny secondary market - rynek wtórny stockbroker - makler brokerage office - biuro maklerskie bonds - obligacje securities - papiery wartościowe listed - notowany na giełdzie quoted - notowany na giełdzie market price - cena rynkowa Polish Securities and Exchange Commission - Komisja Papierów Wartościowych i Giełd NDS - National Depository for Securities - Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych CeTO - Central Table of Offers - Centralna Tabela Ofert Free Floor (market) - ??? WIG - Warszawski Indeks Giełdowy (skrót sam) WSE - Warsaw Stock Exchange - Warszawska Giełda Papierów Wartościowych NASDAQ - National Association on Securities Dealers - NASDAQ NYSE - New York Stock Exchange - Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych WARSET - Warsaw Stock Exchange Trading System - system informatyczny obsługujący Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie legal framework - podstawy/ramy prawne capital market - rynek kapitałowy perils - zdarzenia losowe premium - składka holder of insurance policy - posiadacz polisy ubezpieczeniowej policy - polisa (ubezpieczeniowa) insurance agent - agent ubezpieczeniowy insurance broker - broker ubezpieczeniowy risk - ryzyko the law of large numbers - prawo wielkich liczb actuaries - aktuariusze speculative risk - ryzyko spekulatywne - możliwe zagrożenie dla korzyści oczekiwanych przez dany podmiot particular risk - szczególne ryzyko - dot. danej osoby fundamental risk - podstawowe ryzyko - dot. danej grupy ludzi risk profile - profil ryzyka - ilościowa analiza typów zagrożeń, z którymi mierzy się organizacja, aktywa, projekt lub osoba underwriter - ubezpieczyciele (pracownicy) property and casualty insurance - ubezpieczenie majątkowe i osobowe fire insurance - ubezpieczenie od pożaru, tj. ochrona od ognia i innych zdarzeń losowych flood insurance - ubezpieczenie od powodzi earthquake insurance - ubezpieczenie od trzęsienia ziemi home insurance - ubezpieczenie domu car insurance - ubezpieczenie samochodu, ubezpieczenie komunikacyjne marine insurance - ubezpieczenie morskie casualty insurance - NNW liability insurance - OC negligence - niedbalstwo professional liability insurance - ubezpieczenie od odpowiedzialności zawodowej third party insurance - OC life insurance - ubezpieczenie na życie, polisa na życie health and disability insurance - ubezpieczenia na zdrowie i niepełnosprawność? compulsory - przymusowy employers' liability insurance - ubezpieczenie od odpowiedzialności pracodawców voluntary - dobrowolne damages - odszkodowanie assurance policy - polisa ubezpieczeniowa claim - żądanie wypłaty odszkodowania insurance against loss - ubezpieczenie od strat assess risk - oceniać ryzyko cover against different risks - ubezpieczenie od różnych ryzyk scope of insurance - zakres ubezpieczenia suffer damage - ponieść szkodę meet liability - ponieść odpowiedzialność make a claim - zgłaszać roszczenie, rościć pretensję provide compensation - dokonywać rekompensaty lorem ipsum dolor sit amet / consectetur adipisicing elit / accusamus / at laboriosam / magnam maiores / maxime / non quaerat / repellendus / enim / possimus / quibusdam / alias deleniti / harum / iste placeat / quae / rem repellendus / temporibus